Nienke Werker-Hulsman, fysiotherapeut/manueel therapeut bij TopFit Fysiotherapie, schreef dit essay voor de module Leiderschap en Teammanagement.
Ken jezelf, en groei als leider!
Wat maakt jou een goede leider? Welke eigenschappen heb jij nodig om anno 2022 goed leiderschap te kunnen tonen? Leiderschap is een ambacht, leiderschap moet zich aanpassen aan de veranderingen in de cultuur. De afgelopen twee jaren is onze werkcultuur veranderd vanwege COVID-19, heb jij jouw stijl van leiden ook aangepast?
Een goede leidinggevende heeft eigenschappen, waardoor hij andere mensen motiveert om het beste uit zichzelf te kunnen halen, hij zet mensen in zijn kracht (Wiseman 2015). De medewerker moet de ruimte en het gevoel krijgen om zich te kunnen ontwikkelen. Daarbij zijn kaders van belang, maar trek de teugels niet te strak aan, er moet voldoende autonomie zijn. Hier ligt nu juist de uitdaging! De medewerkers zijn niet meer zo zichtbaar als voor COVID-19. De 9 tot 5 mentaliteit is grotendeels verschoven naar hybride werken. Wees zelf ook flexibel als leidinggevende, geef ze voldoende verantwoordelijkheid, ga niet teveel controleren, stel (haalbare) doelen, en richt je op het resultaat.
‘Why’
Daarnaast is het goed om af te vragen waarom we bepaalde dingen doen (‘the why’), wat zijn onze drijfveren en doelen? Denk dan na over hoe we bepaalde dingen doen, en daarna over het wat (Sinek 2009), zie ook figuur 1. Is ‘the why’ duidelijk voor jou en je medewerkers? Weet jij waarvoor jij het doet? Waar je in gelooft? Waar je je bed voor uitkomt? Ga hier eens over in gesprek met je medewerkers, en vraag dit aan ze. Zo ga je je medewerkers beter leren kennen, en kun je ze helpen om het beste uit zichzelf te halen.
Fig.1: Golden Circle van Simon Sinek. Lees het ‘inside-out’: start met ‘why’, vervolgens ‘how’ en daarna ‘what’.
Kwetsbaar opstellen
Een goede leider moet zich ook kwetsbaar kunnen opstellen. Je gaat geen conflicten uit de weg, maar je lost ze op. Je staat open voor feedback, maar je geeft ook feedback. Luister goed naar je medewerkers, creëer een omgeving waar het veilig is, werk aan containment! De definitie van containment volgens Vroemen (2017) is: “schep een leeromgeving waarin het voor mensen veilig genoeg is om hun zekerheden even los te laten”. In een werkomgeving waar de containment hoog is, zal de drempel om conflicten aan te gaan, en feedback te geven, lager zijn. Het team heeft dit nodig om van de ‘forming’ naar de ‘norming-fase ’ te gaan, om een ‘taakteam’ te worden (Vroemen 2017).
Taakteam
Om een taakteam te worden, gaat het team eerst door de ‘storming-fase’. In deze fase worden tegenstellingen steeds duidelijker. De teamleden gaan elkaar steeds beter leren kennen, en er kunnen conflicten ontstaan. Het team krijgt immers te maken met andermans ideeën, en de verschillende achtergronden en persoonlijkheden. Deze fase schijnt zelfs noodzakelijk te zijn om door te kunnen groeien naar een taakteam. Mijn ervaring als leidinggevende is dat de ‘storming-fase’ vaak wordt overgeslagen, men vindt het lastig om conflicten aan te gaan en (negatieve) feedback te geven.
Onderstroom
Hoogstwaarschijnlijk kom je onderstroom tegen bij het doorlopen van deze fases, zeker wanneer de ‘storming-fase’ wordt overgeslagen. Containment is nu heel belangrijk! Observeer je medewerkers, kijk goed naar het non-verbale gedrag, zie je patronen? Luister ook goed, vraag door, zodat je de onderstroom helder krijgt. Gebruik hier eventueel de LSD-methode voor, ‘luisteren-samenvatten-doorvragen’. Verplaats je eens in de medewerker bij het analyseren van de onderstroom, bekijk het vanuit een andere bril. Dit kan je als leidinggevende andere inzichten geven. Waarom toont de medewerker dit gedrag? Besef wel dat onderstroom een dynamisch proces is, wanneer de onderstroom is opgelost kan er weer nieuwe ontstaan. Evalueer daarom ook regelmatig met je team.
Ik ben ervan overtuigd dat je je gezag als leidinggevende kunt vergroten, wanneer je je handen in het vuur steekt voor je medewerkers. Wees toegankelijk voor ze, help ze in moeilijke situaties (zowel werk als privé), maar blijf ook belangstellend wanneer alles op rolletjes loopt. Geef ze complimenten wanneer ze iets goed hebben gedaan. En heb je succes behaald met je team? Vier dit dan samen! Maar het tegenovergestelde is ook heel belangrijk: heb jij fouten gemaakt? Erken dit, en deel dit met je medewerker(s). Leer hiervan, accepteer dat het is gebeurd, laat los, en ga weer door.
Stel je op als ‘one of the guys’, maar wees je wel bewust van de verschillende rollen die je hebt. Het kunnen wisselen van rollen is essentieel.
Ken jezelf!
Wat ik tenslotte wil meegeven: weet waar jij in gelooft als leider, je passie, ‘the why’. Dit zal voor iedereen anders zijn. Wanneer je dit van jezelf weet, vertaal het dan naar je gedrag, en draag dit ook uit aan je medewerkers, wees inspirerend. Als leidinggevende heb jij een voorbeeldfunctie. Ga hiermee eens aan de slag. Ken eerst jezelf, dan ga jij als leider groeien!
-Nienke Werker-Hulsman
Meer leren over Leiderschap en Teammanagement? De module is onderdeel van de opleiding Bedrijfskunde, de opleiding Bedrijfskunde in de Zorg en de opleiding Technische Bedrijfskunde. Samen met de module Persoonlijk Leiderschap & Ondernemerschap en de module Verandermanagement & Organisatiekunde vormt Leiderschap & Teammanagement de Leergang Leiderschap in Verandering. Bekijk de module of neem contact met ons op via contact@bkou.nl. We nemen zo snel mogelijk contact met je op om een adviesgesprek in te plannen. In dat gesprek kijken we of de opleiding bij je past en kun je al je vragen stellen. Je kunt ook rechtstreeks een adviesgesprek aanvragen
