Goede communicatie met alle stakeholders is in een verandertraject van groot belang en gelijktijdig een hygiënefactor. Hygiënefactor in de zin van: als het niet op orde is, heb je bij voorbaat een probleem, maar heb je de communicatie wel op orde, dan draagt het bij aan de verandering, maar gaat dit niet het verschil maken. In de praktijk kom ik best veel verandertrajecten tegen waar communicatie de enige interventie is.
Voor alle duidelijkheid: communiceren in een verandertraject is essentieel. Het is sowieso van belang om regelmatig te communiceren, de boodschap steeds anders te verpakken en via verschillende kanalen naar de betrokkenen te brengen. De wijze waarop mensen informatie tot zich nemen, verschilt van mens tot mens. De keuze hoe we gaan communiceren is afhankelijk van het doel.
Trap van Quirke
In de Trap van Quirke worden vijf niveaus onderscheiden:
- ze moeten ervan weten;
- ze moeten het begrijpen;
- ze moeten de verandering ondersteunen;
- ze moeten zich betrokken voelen;
- ze moeten zich verbonden voelen.
In de gevallen ‘ervan weten’ en ‘begrip hebben’ (en deels ‘ondersteunen’) kunnen we volstaan met communicatiemiddelen waarbij sprake is van eenrichtingsverkeer. Hoger op de trap van Quirke moeten we echt met de mensen aan de slag, moeten we interacteren en is er dus sprake van tweerichtingsverkeer.
Goede communicatie kan van invloed zijn op kennis, houding en/of gedrag. Bij gedrag kunnen we nog weer onderscheid maken tussen gedrag korte termijn (direct) en gedrag langere termijn (duurzaam). Leggen we deze effecten over de trap van Quirke dan krijgen we het volgende plaatje:
Willen we gedrag veranderen, en heel vaak is dat toch het doel van een veranderproces, dan betekent toch echt dat we interventies moeten kiezen waarbij we de interactie moeten aangaan. Dus we laten mensen participeren in het verandertraject. Op de trap van Quirke zitten we dan op het niveau van ‘betrokken voelen’ en ‘verbonden voelen’.
Co-creëren en interactie opzoeken
Bij ‘betrokken voelen’ consulteren we de mensen binnen de organisatie. We vragen de mensen mee te denken, hun denkkracht in te zetten, maar we maken hierbij wel duidelijk wie er beslist. Dus meedenken is niet per definitie meebeslissen. Dat is anders op het niveau van ‘verbonden voelen’. Op dit niveau gaan we co-creëren. Co-creëren betekent én meedenken, meedoen én meebeslissen.
De interactie opzoeken met mensen binnen de organisatie, mensen betrekken en verbinden, kost tijd en energie. Eigenlijk moeten we zeggen: betekent een investering in tijd en energie. Een investering moet renderen. Het rendement van de investering in tijd en energie is optimaal draagvlak voor een verandering. De verandering is niet van ‘hem’ of ‘haar’, de verandering is van ‘ons’. Hoe mooi is dat!
De trap van Quirke is een van de modellen of methodieken die de revue passeren in de module ‘Verandermanagement & Organisatiekunde’. Deze module maakt deel uit van de opleiding Bedrijfskunde, de opleiding Bedrijfskunde in de Zorg, de opleiding Technische Bedrijfskunde en de opleiding Projectmanagement. Je kunt de module ook los volgen.
Benieuwd of ook meedoen? Vraag een adviesgesprek aan of schrijf je in!
-Gert Jan Schop, docent
Meer leren over de module Verandermanagement & Organisatiekunde? Bekijk de module of neem contact met ons op via contact@bkou.nl. Een van onze adviseurs neemt dan zo snel mogelijk contact met je op om een adviesgesprek in te plannen. In dat gesprek kijken we of de opleiding bij je past en kun je al je vragen stellen. Je kunt ook rechtstreeks een adviesgesprek aanvragen.
