Monique Geijtenbeek, teamleider bij De Forensische zorgspecialisten, schreef dit essay voor de module Leiderschap & Teammanagement
Teamleider, is dat wel het juiste woord?
Mijn functie is teamleider, toen ik deze functie kreeg, vond ik het altijd vreselijk om het woord “teamleider” alleen al uit te spreken. Want ben je dan ineens DE leider van het team, dacht ik. Zo wil ik helemaal niet in mijn werk staan, we doen het samen en zo vormen we een team. Maar ja, ik had wel de functie, teamleider.
Tijd voor reflectie
Het samen doen met een team, wat betekent dit dan? Een aantal jaar geleden was ik teamleider van twee afdelingen, ik probeerde zoveel mogelijk aanwezig te zijn en er te zijn voor de groepsleiders. Wanneer zij een vraag hadden, gaf ik antwoord. Hierin heb ik een hoop geleerd, want is het helpend om een ander te vertellen welke keuzes je kan maken? Nee, is het antwoord!
Ik was zoals eerder beschreven teamleider van twee afdelingen. Toen ik rouleerde naar een andere afdeling, keek ik terug op mijn functioneren. Ik had daar niet bereikt dat de teams zelfsturend waren en wat was mijn rol daarin geweest? Misschien mij soms te veel bemoeien met de processen, mijzelf (onbewust) teveel centraal zetten.
Wat moet je rol dan wel zijn als teamleider? Ik ging meer bewuste keuzes maken. Vanuit een helicopterview keek ik naar een team en werkte ik aan verschillende processen die in het team speelden. Ik probeerde vooral vragen te stellen en sturing te geven aan het proces. Als ik nu naar dit team kijk is het een zelfsturend team.
Leidinggeven, echt een vak
Deze processen heb ik vooral vanuit mijn eigen gevoel sturing gegeven, geen handvatten om te kijken wat nu echt goed is voor een team. Hoe creëer je een zelfsturend team en wat is daar dan voor nodig? Waar begin je in vredesnaam? En nu ik steeds meer gevoed ben met informatie, wordt mij steeds meer duidelijk, hoe waardevol een teamleider is. En ik, die dit schrijf, kon mij dat een paar jaar geleden niet voorstellen. Ook zie ik steeds meer dat leidinggeven echt een vak is. Hoe belangrijk het is dat je je niet alleen maar mee laat slepen in de waan van de dag, maar dat je er juist ook uit kunt stappen. Even niet aanwezig zijn en na te denken over wat je team nodig heeft. In welk proces bevinden zij zich en wat moet je hierin doen als leidinggevende. Dat je als het nodig is een teamdiagnose weet te maken en in stappen/doelen bewust werkt aan vooruitgang, de juiste tools weet te gebruiken en dat je individuele processen daarbij goed in de gaten weet te houden.
En corona dan?
Gelukkig mocht ik als teamleider in de coronatijd gewoon naar het werk blijven gaan, al was dit aan het begin van de corona niet het geval. Dit hielp in mijn eigen proces. Afstand creëren. Het team kan het wel zonder mij! Wel zie ik dat individuen het erg moeilijk kunnen hebben. Hier goed oog voor hebben, is belangrijk. Maar ook vind ik het belangrijk dat je als organisatie nadenkt over deze tijd. In mijn organisatie wordt dit in mijn optiek te weinig gedaan, we willen steeds maar terug naar het oude. Maar wordt het nog als vanouds? Daar over nadenken, met je team, met de staf, met het management, is iets wat je moet gaan doen, anders blijf je varen in de mist.
Hierin zie je eigenlijk een parallel proces met het huidige kabinet. Ook zij willen steeds terug naar het oude, zijn vooral bezig met crisismanagement. Er wordt in mijn optiek weinig nagedacht over lange lijnen, moet onze wereld er misschien anders uit gaan zien?!
Toch het juiste woord; teamleider?!
En dan terugkijkend op het woord teamleider. Ik ben gegroeid als teamleider de afgelopen jaren en hierdoor heb ik ook geen moeite meer met het woord; teamleider. Dus ja, teamleider is wel het juiste woord. Nee, je hoeft niet te vertellen hoe het moet, maar je moet wel sturing geven. Jij bent degene die met een helicopterview naar het team kijkt en dan bekijkt wat hebben we nodig. Ik schrijf bewust we, want dat vind ik nog steeds heel belangrijk, het team moet mij weten te vinden en je doet het samen. Zij vertellen mij hoe zij hun werk doen en ik stel daar vragen over. Om ze aan het denken te zetten, om ze nog beter te maken in wat ze al doen, om er voor ze te zijn als het nodig is, maar ook kaders en grenzen te stellen.
En niet onbelangrijk is dat een goede teamleider niet alleen maar bezig is met het hier en nu. Zorgen voor goed timemanagement, lucht blijven creëren voor jezelf, grenzen stellen in wat wel en niet mijn verantwoordelijkheden zijn, doelen stellen om aan te werken zodat je niet alleen maar met crisismanagement bezig bent, omdat je hierdoor je focus verlegt.
Een laatste inzicht
En omdat ik ervaar dat de functie teamleider soms een ingewikkelde functie is, er aan alle kanten aan je getrokken wordt omdat je behoort tot middenmanagement. Soms geconfronteerd wordt met het feit dat je zelf net zo hard onderdeel uitmaakt van de onderstroom en zelf dingen in stand houdt, omdat je ze (onbewust) zelf moeilijk vindt. Dan is het vooral belangrijk om ook een beetje lief voor jezelf te zijn!
-Monique Geijtenbeek
Meer leren over Leiderschap en Teammanagement? De module is onderdeel van de opleiding Bedrijfskunde, de opleiding Bedrijfskunde in de Zorg en de opleiding Technische Bedrijfskunde. Samen met de module Persoonlijk Leiderschap & Ondernemerschap en de module Verandermanagement & Organisatiekunde vormt Leiderschap & Teammanagement de Leergang Leiderschap in Verandering. Bekijk de module of neem contact met ons op via contact@bkou.nl. We nemen zo snel mogelijk contact met je op om een adviesgesprek in te plannen. In dat gesprek kijken we of de opleiding bij je past en kun je al je vragen stellen. Je kunt ook rechtstreeks een adviesgesprek aanvragen.